Hoe zorgen we dat mbo-studenten het juiste blijven leren?

De arbeidsmarkt verandert snel. Het is daarom belangrijk om goed in de gaten te houden of wat mbo-studenten leren nog aansluit bij wat de arbeidsmarkt vraagt. Wat mbo-studenten moeten leren om hun diploma te halen is vastgelegd in de kwalificatiestructuur. Maar hoe maken we die kwalificatiestructuur klaar voor de toekomst? Daarover heeft SBB aan demissionair minister Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur & Wetenschap) een advies uitgebracht.

Ontwikkelingen in studentenaantallen, veranderingen op de arbeidsmarkt, technologische ontwikkelingen en sociaal-culturele veranderingen zorgen ervoor dat het beroepsonderwijs moet meebewegen met de tijd. De minister heeft daarom aan SBB advies gevraagd over de doorontwikkeling van de kwalificatiestructuur om bij te dragen aan een toekomstbestendig mbo. Het advies is op 13 december gedeeld met de Tweede Kamer.

Wat is de kwalificatiestructuur?

Tijdens een mbo-opleiding bereidt elke student zich voor op een loopbaan. Wat de student daarvoor moet kennen en kunnen schrijven georganiseerd onderwijs en bedrijfsleven samen op als diploma-eisen en deze eisen leggen ze vast in de kwalificatiestructuur van het mbo. Dat (georganiseerd) onderwijs, bedrijfsleven en vakbonden zo samen de diploma-eisen voor beroepsonderwijs opstellen is wereldwijd geprezen en uniek in onderwijsland. Die samenwerking geven zij vorm in SBB.

De kwalificatiestructuur moet beter benut worden

Onderwijs en bedrijfsleven in SBB benadrukken dat hun samenwerking een belangrijke basis blijft om de ambities voor een toekomstbestendige kwalificatiestructuur te realiseren. Zij constateren dat de huidige kwalificatiestructuur voldoende ruimte biedt om mee te bewegen met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De ruimte die de kwalificatiestructuur biedt, moet echter wel beter benut worden.

Inspelen op behoeftes van de arbeidsmarkt

Voor actuele mbo-opleidingen is het belangrijk dat de kwalificatiedossiers kunnen meebewegen met veranderende behoeftes op de arbeidsmarkt. Daarvoor is het noodzakelijk dat de dossiers ruimte geven voor actuele invulling van onderwijs. Daarom willen we dat, wanneer de arbeidsmarkt daar om vraagt, het aanpassen van dossiers en implementeren ervan in opleidingen flexibeler en sneller kan. Verder willen we de kwalificatiestructuur transparanter en toegankelijker maken.bijvoorbeeld om sectordoorsnijdende ontwikkelingen herkenbaar te kunnen opnemen en weer terug vinden. .

Kwalificatiestructuur en leven lang ontwikkelen

Een mbo-opleiding leidt jongeren naar een start van een loopbaan, maar we zien dat de behoefte aan scholing tijdens die loopbaan groeit. Dat kan gaan om bijblijven in je vak, doorgroeien naar een andere functie of omscholen naar een andere plek op de arbeidsmarkt. De kwalificatiestructuur is een goed middel om de uitkomsten van die bij- en omscholing vast te leggen en zo herkenbaar te maken voor de arbeidsmarkt. De kwalificatiestructuur maakt maatwerkonderwijs mogelijk en helpt om kennis en vaardigheden die mensen in een andere baan hebben opgedaan te valideren. Bijvoorbeeld in een bekwaamheidsportfolio of skillspaspoort dat gekoppeld is aan de kwalificatiestructuur.

Vervolgadvies

Met het uitgebrachte advies is het werk nog niet klaar. Een aantal onderwerpen die relevant zijn voor de een toekomstbestendige kwalificatiestructuur vragen, gezien het belang, om nadere advisering. Denk bijvoorbeeld aan microcredentials en intersectorale arbeidsmarktontwikkelingen. Hier gaat SBB, in samenwerking het beroepsonderwijs en bedrijfsleven, verder mee aan de slag.
Het volledige advies is hier te lezen.